Mersin' in bölgesel dengeleri, yerel ittifak denklemleri... Abdullah Ayan yazdı

Zaman daraldıkça gerilim artıyor… İşin ilginci ortada cepheler, farklı partiler arası gerginlik bir yana, alabildiğine sükunet var. Ama iş aynı parti içinde yaşanmakta olan adaylık yarışına geldiğinde ortalık tek kelimeyle toz duman. Bu alanda ilk sırayı tartışılmaz biçimde CHP alıyor. Hatta MHP' nin mevcut Büyükşehir Belediye Başkanı Kocamaz' ı harcayıp yerine Toroslar Belediye Başkanı Tuna' yı göstermesini saymazsak, CHP dışında hiçbir partinin ortaya çıkmış adayı yok… Aday olmayınca neyin kavgası yaşanacak ki? CHP' de erken başlayan ve gerilimlere yol açan adaylık çekişmelerinin de, özellikle isim netleştikten sonra yerini içeriden çok dışarıya yönelik çalışmalara bırakması beklenmeli… Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile ilgili ittifak olasılıklarını ve her ittifak denkleminin getirip götürdüklerini önceki makalede kaba hatlarıyla da olsa ortaya koymaya çalışmıştım. Aslında Büyükşehir' i belirleyecek olan ilçeler ve ilçelerdeki ittifak arayışları… Mersin demografik yapısı ve seçmen profili itibariyle başka hiçbir kente benzemeyen özelliklere sahip… Bu nedenle başka seçim çevrelerinde belirlenen ortaklıklara benzer birlikteliklerle girilecek seçimler kağıt üzerinde yapılan hesaplardan çok daha farklı sonuçlara yol açabilir. Kısaca siyasette "iki kere iki dört etmez" kuralı doğrudur ama siyasi literatüre girecek örnekleriyle Mersin' in 70 yıllık seçim sonuçları baz alındığında çok daha geçerlidir… Son zamanlarda unutulmaya yüz tuttu ama geçmiş seçimleri takip edenlerin hafızasında Mersin' e özgü birinci ve ikinci bölgenin iki ayrı zıt kutuptan oluşan , sosyal siyasal ekonomik faktörlerin etkilediği farklılıkları yer etmiş durumda. Ve bu seçmen profili dün olduğu gibi bugün de geçerli. Örneğin Mersin kent merkezinde yer alan 4 ilçe ile Tarsus' un oy dağılımı ile batı Mersin olarak tanımlanan ve Erdemli' den başlayıp Anamur' a uzanan ikinci bölgenin oy dağılımı dün nasılsa bugün de öyle… İster 2014 yerel seçimlerini ister son 24 Haziran sandık sonuçlarını esas alalım, gerçek değişmiyor. 2014 seçimleri Bütünşehir olarak adlandırdığımız il geneli yerine 2009' da tanımlanan Büyükşehir sınırları içinde gerçekleştirilse Mersin Büyükşehir Belediyesi yine CHP' nindi. Oysa öyle olmadı ve 2. bölgeden gelen oylarla MHP' ye geçti. 24 Haziran 2018 seçimlerinde de milliyetçi-muhafazakar oyların partiler arası dağılımı değişse de tartışılmaz üstünlüğü sürdü. Örneğin 2014' te MHP' ye giden oylar bu kez MHP ile aynı hareketten kopan İyi parti arasında dağıldı. Mersin' in bu karmaşık yapısı irdelenmeden yapılacak her türlü ittifak girişimi hüsranla sonuçlanır. Örneğin CHP Mersin Büyükşehir' i alma konusunda en iddialı parti ama tek başına alacağı oylar ipi göğüslemesine yetmiyor. Kiminle ittifak yapabileceği konusunda da çok fazla seçeneğe sahip değil. Seçimler Tarsus ve Mersin merkezden oluşan birinci bölgede yapılmış olsa işi kolaydı CHP' lilerin. HDP' nin CHP' den daha fazla oy aldığı Toroslar ve Akdeniz ilçe Belediye Başkanlığı seçimlerine iki partinin uzlaşacağı bir adayla girilir, Büyükşehir' de de CHP desteklenirdi. Böylesi bir yerel ittifak Tarsus ve Yenişehir gibi HDP' nin ciddi oyu olan ilçelerin CHP tarafından risksiz kazanılmasını sağlardı. Oysa iş ikinci bölgeye geldiğinde CHP' nin HDP' ye değil, İyi Parti' ye ihtiyacı var. Aşağıdaki verilerden anlaşılacağı gibi İyi Parti desteğini alacak hatta çoğu ilçeyi İyi Parti adayına bırakacak CHP, Büyükşehir belediye şansını arttırmakla kalmaz, pek çok Belediyede karşı cepheyi zorlar. Oy oranlarının da anlattığı gibi Mersin Büyükşehir Belediyesini kazanmaya CHP yakın gibi görünse de, kendileri açısından daha gidilecek daha çok yol, atılması gereken pek çok adım, gözetilmesi gereken hassas denge var. Adımların en önemlisi ve en zor hamlesi ise; birinci Bölgede HDP' yi küstürmeyecek, ikinci bölgede İyi Parti' yi yanına alacak Büyükşehir ve ilçe Belediye başkanlığına uygun isimler bulmak… Çözümü hayli zor bir denklem bu… AKP-MHP arasında Mersin üzerinden yaşanmakta olan gizli kavganın büyümesi ihtimaline dayalı bir zafere bel bağlanmıyorsa, gerçek bu… Gerisi bizden çok Mersin' i ciddi ciddi İyi Parti' ye ve o partinin adayı olacağı anlaşılan Kocamaz' a terk etme anlamına geliyor ki, o hesabın nerede şaşacağı sorusunun yanıtı şimdiden belli. Umarım CHP genel merkezi tarafsız gözlerin gördüğünü görmek için 31 Mart 2019 akşamını beklemez…   AKP CHP HDP İYİ P MHP ÇAMLIYAYLA 1.982 852 33 1.217 1.681 TARSUS 48.303 51.842 33.450 27.461 39.432 AKDENİZ 39.177 36.826 53.405 9.540 11.375 TOROSLAR 54.986 33.647 40.316 20.459 21.905 YENİŞEHİR 31.113 59.326 33.778 17.668 11.672 MEZİTLİ 26.527 43.631 18.308 15.214 11.416 ERDEMLİ 36.944 14.778 3.542 16.461 15.898 SİLİFKE 23.206 22.866 2.060 19.837 10.501 GÜLNAR 5.847 4.005 92 3.264 3.807 MUT 16.195 12.448 467 5.953 4.862 AYDINCIK 2.610 1.875 78 1.467 1.167 BOZYAZI 7.026 3.087 251 4.688 2.511 ANAMUR 13.943 12.906 873 9.504 6.068   Abdullah Ayan