Mersin Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Bülent Halisdemir ile MESKİ Genel Müdür Yardımcısı Ali Yılmaz, Kanal 33’te yayınlanan ‘Ahmet Özdemir ile Gündem’ programının bu haftaki konuğu oldu.

Programda Halisdemir, Büyükşehir Belediyesi’nin özellikle yazın gelişiyle artan haşere konusunda yaptıkları çalışmalarla birlikte Mersin’de çevreyle ilgili yapılan hizmetler hakkında bilgi verirken; Yılmaz ise, MESKİ’nin hem ilçelerde hem de kent merkezinde yaptığı altyapı ve yatırım çalışmalarını dile getirdi.

Mersin Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Bülent Halisdemir ile MESKİ Genel Müdür Yardımcısı Ali Yılmaz, Kanal 33’te canlı yayınlanan ‘Ahmet Özdemir ile Gündem’ programına katılarak hem ilçelerde, hem de kent merkezinde yaptıkları projeleri dile getirdi.

Program kapsamında, Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Bülent Halisdemir, yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte artan haşere problemi hususunda ilaçlama ve mücadele yöntemlerinin yanı sıra, kentte çevreyle ilgili yapılan hizmetlerden bahsetti.

MESKİ Genel Müdür Yardımcı Ali Yılmaz ise, MESKİ’nin il ve ilçe genelinde yaptıkları altyapı çalışmaları ve yatırımlarından söz etti.

Halisdemir: “Kent genelinde haşere ile mücadelemizi sürdürüyoruz”

Artan yağışlarla birlikte yeraltı su kaynaklarının dolması ve birikmeye başlamasının, haşerelerin üremesi ve konaklaması için en uygun koşulları doğurduğunu ifade eden Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Bülent Halisdemir, “Metruk veya göremediğimiz alanlarda dolan su birikmeleriyle karşı karşıya kalıyoruz. Buralarda bitkiler sürekli nemli kalarak, yakarca mucuk dediğimiz canlıların üremesine sebep oluyor” dedi.

Yaptıkları araştırmada il genelinde 45 binin üzerinde tarımsal amaçlı sulama havuzları olduğuna dikkat çeken Halisdemir, 45 bin tarımsal amaçlı sulama havuzları içerisinde yalnızca Erdemli’nin 17 binin üzerinde tarımsal amaçlı sulama havuz bulunduğunu ve toplamda 108 milyon metreküp su hacminin olduğunu kaydetti.

“İlaçlama standartlarımız Sağlık Bakanlığı ve Avrupa Birliği normlarına uygun olarak yapılıyor”

Tek tek tespit edilen haşere üreme alanlarında 160 binin üzerinde düzenli ilaçlama yaptıklarını kaydeden Halisdemir, haşerelerin uçkun dönemlerine erişmelerini engellemeye çalıştıklarını ifade etti. Halisdemir, “Vatandaşlarımız bahçelerde, yaylalarda sulama amaçlı bıraktıkları su kaplarını sık sık değiştirsinler. Evlerinin bodrumunda sular varsa bunları çektirsinler. Hatta bu konuda hem MESKİ, hem de Büyükşehir’den yardım talebinde bulunabilirler” dedi.

İlaçlama konusunda kaliteye öncelik verdiklerini söyleyen Halisdemir, Sağlık Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu kriterlere ve Avrupa Birliği normlarına uygun olarak ilaçlama çalışmaları yürüttüklerini belirtti.

“Katık atık depolarımızda enerji üreterek ekonomiye katkı sağlıyoruz”

Evsel ve katı atıkların çöp konteynerlarından aktarma istasyonuna kadar taşınmasının, ilçe belediyelerinin sorumluluğunda olduğunu hatırlatan Halisdemir, “Çöp konteynerlarının kaynaktan toplanması ve Aktarma İstasyonuna taşınması işlemi ilçe belediyelerinindir. Aktarma istasyonundan sonrası Büyükşehir’in görevidir. Üç tane Katı Atık Düzenleme Depolama Alanımız mevcut. Depolama alanlarımızda, katı atıkların bertarafını gerçekleştiriyoruz.  Bunu yaparken katı atıklardan elektrik enerjisi üreterek, ekonomiye kazandırıyoruz. Bu uygulama, Türkiye’de yapılan sayılı işlerden biridir” diye konuştu.

“Gece gündüz demeden Mersin için çalışıyoruz”

Mersin’in liman kenti olduğunu ve 5 bine yakın ticaret gemisinin faal bir şekilde limandan faydalandığını söyleyen Halisdemir, “Deniz denetimlerimizi çok sıkı tutuyoruz. Deniz araçlarımızla birlikte, 7/24 yetki alanımızda denetim halindeyiz” şeklinde konuştu.

Yaz sebebiyle artan Mersin nüfusu ile çevre kirliliğinin artış gösterdiğini dile getiren Halisdemir, “Yazlık sitelerimizin ön arıtma yapması gerekiyor. Deniz kenarındaki sitelerde denizler kirletiliyor. Sabah vatandaş yüzmeye indiğinde kirlilikle karşılaşıyor” dedi.

Deniz kirliliğinin yüzde doksanın üzerinde karasal kirlilikten kaynaklandığını, Akdeniz’deki akıntılar sebebiyle Mersin’in komşu illerinden hatta başka ülkelerden atıkların buralara kadar ulaştığını kaydeden Halisdemir, “Bizler, ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü ile Temiz Akdeniz Projesi hazırlayıp tamamladık. İki yıl önce başlattığımız ‘Temiz Akdeniz’ isimli projemizde, denizlerimizin kirlilik seviyesi ve alınması gereken önlemlerle ilgili rapor hazırlayarak bunu kamuoyunun bilgisine sunduk” dedi.

Mersin Büyükşehir Belediyesi olarak vatandaşların denizlerden daha fazla yararlanmalarını istediklerini söyleyen Halisdemir, “Eğitime çocuklarımızdan başlamalıyız diyerek, 40 bine yakın öğrencimize deniz kirliliğini anlatıp, nasıl korumamız gerektiğini anlattık. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü, Milli Eğitim Bakanlığı gibi iş birliklerimizle, bu çalışmalarımızı sürdürmeye ve Mersin için çalışmaya devam edeceğiz” diye konuştu.

Yılmaz: “Altyapıya daha fazla yatırım yapabileceğiz”

Berdan Barajı’nın, Pamukluk Barajı’nın ve arıtma tesislerinin faydalarına değinen MESKİ Genel Müdür Yardımcısı Ali Yılmaz ise; “Berdan İçme Suyu Arıtma Tesisi’nden, suyu terfilendirerek abonelerimize ulaştırıyoruz. Bunun çok ciddi bir elektrik maliyeti var. Pamukluk Barajı devreye alındığı zaman, kot yüksek olduğu için cazibeyle gelecek. Cazibeyle geldiği zaman da enerji giderlerimiz düşecek. Enerji giderlerimiz düştüğü için de, biz altyapıya daha fazla yatırım yapabileceğiz. Su fiyatları da azalacak. Çünkü altyapı maliyetleri çok yüksek” dedi.

Su tüketimi geçen yıla göre yüzde 16 oranında arttı

Mersin’de artış gösteren nüfusa değinen Yılmaz, TÜİK verilerine göre yaklaşık 2 milyon olan nüfusun 3 milyona yaklaştığını belirtti. Mersin’in cazibe merkezi olduğunu ve özellikle bayramda, belirli gün ve haftalarda yurt içinden ve yurtdışından ciddi anlamda vatandaşın kente geldiğini sözlerine ekleyen Yılmaz, “Geçen yıl bizim içme ve kullanma suyunun en çok kullanıldığı dönem, özellikle yaz aylarında Kurban Bayramı’ydı. 2022 yılı Kurban Bayramı’yla, 6 Şubat depremi sonrasında su tüketimine baktığımız zaman, yaklaşık yüzde 16 civarında bir artış gözlemliyoruz. SCADA uzaktan izleme kontrol merkezimizden aldığımız verilerimize göre bu yüzde 16’lık artış, 350-400 bin nüfusa tekabül ediyor” diye konuştu. Merkezden kırsala kadar suyla ilgili önemli bilgilere değinen Yılmaz, çevre kirliliği ve küresel iklim kriziyle mücadele edilmesinin gerekliliğine vurgu yaptı. Yılmaz, “Bizim içme ve kullanma suyunda sıkıntı yaşamamamız için, kaynaklarımızın beslenebilmesi için ve geleceğe güvenle bakabilmemiz için kar yağışının olması gerekiyor. Yağmur mutlaka etkili oluyor. Fakat küresel iklim krizinden dolayı sağanak geçişleri ile karşılaşıyoruz” dedi.

“Ekiplerimizi de herhangi bir afete, felakete karşı teyakkuzda tutuyoruz”

İllerin alansal yağış durumları ile ilgili Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerinden bahseden Yılmaz; “Mersin’in 1 Ekim 2022-31 Mayıs 2023 alansal yağış durumlarına göre, normale göre yüzde 27.2, 2022 yılı verilerine göre yüzde 36.5 azalma var. Bu çok ciddi bir oran. Ayrıca, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün kuraklık değerlendirmesinde yüzölçümümüz çok büyük olduğu için, bazı bölgeler şiddetli kuraklık, bazı bölgeler çok şiddetli, bazıları da olağanüstü kuraklık şeklinde değerlendiriliyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü bizim en önemli paydaşlarımızdan bir tanesi. Bizim özel programlarımız da var. Yağmur mu geliyor? Ne kadar gelecek? Ne kadar yağacak? Ekiplerimizi de herhangi bir afete, felakete karşı teyakkuzda tutuyoruz. AFAD ile birlikte birçok problemde en ön safta bütün ekipmanlarımızla, araçlarımızla müdahale ediyoruz” şeklinde konuştu.

Pamukluk Barajı’nın kapasitesi 282 milyon metreküp

Berdan Barajı’nın kapasitesinin 160 milyon metreküp olduğunu, DSİ’den alınan verilere göre de doluluk oranının yüzde 91 olduğu bilgisini paylaşan Ali Yılmaz; “Şimdi bizim özlemimiz, hasretimiz Pamukluk Barajı. Pamukluk Barajı’nın yapılması, Çukurova çanağına belki onlarca yıl sonrasına yetecek kadar bir rezerv biriktiriyor. Pamukluk Barajı 282 milyon metreküp. Yani neredeyse Berdan Barajı’nın 2 katı büyüklüğünde kapasiteye sahip. Pamukluk Barajı, Berdan Barajı’na aynı zamanda büyük bir depo görevini görüyor. Çünkü Pamukluk Barajı’nda şu anda içme suyu arıtma tesisi olmasa bile, iletim hattı yapılmasa bile, depo yapılmasa bile biriken su enerjisi alındıktan sonra yine Berdan Barajı’nın havzasına gidiyor. Yani 160 milyon metreküpü, 282 milyon metreküpün üstüne koyun. Bunun işletme, teknik gibi unsurlarını çıkarttıktan sonra, Pamukluk Barajı’nın doluluk oranı yüzde 78 seviyesinde. Bu da çok değerli bir veri” şeklinde sözlerini sürdürdü. 

4 merkez ilçenin toplam tüketimi şu anda yıllık 110 milyon metreküp civarında

Berdan İçme Suyu Arıtma Tesisi’nden bahseden Yılmaz, 4 merkez ilçe ve Tarsus’un yılda ne kadar suya ihtiyacı olduğu hakkında da bilgiler paylaştı. Yılmaz; “Berdan İçme suyu Arıtma Tesisi’nin yüzde 75 kapasitesini 4 merkez ilçeye gönderiyoruz. 4 merkez ilçenin toplam tüketimi şu anda yıllık 110 milyon metreküp civarında. Geri kalan yüzde 25’lik kısmını da Tarsus’a veriyoruz. Şu anda Berdan İçme suyu Arıtma Tesisimizin kapasitesi tam ve artık yetmiyor. Başkanımız Vahap Seçer, bakanlıklar nezdinde görüşmelerde bulunuyor. Bizler genel müdürlükleri, bürokrasiyi sürekli takip ediyoruz, sürekli dile getiriyoruz. Mersin kamuoyunun bu konuya eğilmesini sağlıyoruz. Pamukluk Barajı, içme suyu iletim hattı, deposu ve arıtma tesisi inşa edildiği zaman, faaliyete geçtiği zaman, Berdan Barajı’ndan Adana’nın batısına da yardımcı olabiliriz belki. Bu proje yeter ki yapılsın” ifadelerini kullandı.

“Burası da kaynak suyuna kavuşsun diye çalışıyoruz”

Anamur İlçesi ve Otluca kaynağından da bahseden Ali Yılmaz “Anamur, değerli ve güzide bir ilçemiz. Otluca’dan yaklaşık 45 kilometre bir isale hattıyla kaynak suyu alıp, biz Anamurlu hemşerilerimizin kullanımına sunmak istiyoruz. Bununla ilgili tabii ki İller Bankası’na müracaatlarımız yapıldı. Her şey tamam. Bunlar yine gündemimizde, sürekli takip ediyoruz. Anamurlular da takip etsin. Mersinli hemşerilerimizin tamamı takip etsin” dedi.

Gülek ve Çamlıyayla’nın içme suyunu sorunu kalmadı

Kırsalda küresel ısınmadan, küresel iklim değişikliğinden dolayı bazı noktalarda rezervlerin çektiğini ve kuruma noktasına geldiğini belirten Yılmaz, jeofizik uzmanları ve mühendislerin sahada sürekli araştırmalar yaptığını ifade etti. Kırsalda çok ciddi işler yaptıklarına vurgu yapan Yılmaz; “Gülekli hemşehrilerimizin yıllardır çektiği içme ve kullanma suyu problemini sona erdirdik. Oraya Aspava kaynağını takviye ediyoruz ve yatırımımız devam ediyor. Çamlıyayla’da Papazın Bahçesi mevkiinden hem kaynak suyumuz var, hem keson kuyularımız var. Kaynakta önceki yıllarda resmen kuruma meydana geldi. yüzde 80 azaldı kaynak suyu. Hemen keson kuyuları devreye aldık.  Çok ciddi artışlar yaptık. Buradan destek verdik. Cazibeyle gelen kaynağımız var Çamlıyayla için, onun kapasitesini artırdık” diye konuştu.

Toroslar’ın yaylalarında gerçekleştirdikleri çalışmaları da açıklayan Yılmaz, Mersin merkezdeki vatandaşların yoğun olarak kullandığı Gözne, Ayvagediği, Bekiralanı, Kepirli, Soğucak, Sarnıç bölgesi için; “Mevcut kaynakları öyle bir iyileştirdik, yeni depolar yaptık ki, Cehennem Deresi’nden şu anda saatte 350 metreküp su alıyoruz. Ama gelecek yıl 500 metreküpün üzerine çıkacağız. Toplamda saatte 670 metreküp az önce söylediğim mahallelere su besliyoruz. Gelecek yıl 150 metreküp daha artırmak istiyoruz. Uzun yıllar bu bölge içme suyu ve kullanma suyu noktasında sıkıntı yaşamayacak. Fındıkpınarı Mahallesi’nde şu anda çalışmalarımız devam ediyor. Kuzucubelen, Cemilli bölgesini rahatlatmaya çalıştık. Erdemli’deki kaynaklarımızda da ciddi anlamda iyileştirmeler yaptık. Rezervlerin hepsini, bir damla suyu bile araya gitmeyecek şekilde kullanıyoruz” ifadelerini kullandı.