Önceki makalede Brand Finance şirketinin pek çok veriden hareketle geleneksel olarak her yıl yayınladığı dünyanın en değerli markaları araştırmasının sonuncusuyla ilgili ilgimi çeken kimi değerlendirmelere yer vermiş, makaleyi " Eskiler, yeniler, kaybolmaya yüz tutanlar ve yeni dönemin yıldızları…" cümlesiyle noktalamıştım. Kaldığım yerden devam edeyim ve son on yılda marka değerleri açısından küresel ligdeki değişimleri paylaşmaya çalışayım… Öyle fazla gerilere gitmeye gerek yok… 2010 ve 2019' un ilk yirmi markasına baktığımızda bile öylesine bir değişim yaşanmış ki, yüz yıl on yıla sığdırılmış hissine kapılıyor insan… 2010 yılında ilk yirmiye giren şirketlerin ancak altısı 2019 sıralamasına girebilmiş*… Bunların arasında uzun yıllar dünya liderliğini elden bırakmayan ve 2010' da da açık ara birinci olan Walmart bu kez on birincilikte yer bulabilmiş kendisine. 2010' un onuncu sırasındaki Toyota ise bu kez on yedinciliğe gerilemiş… 2010 ve 2019' un süper 20 ligine girebilen diğer 4 şirketin ortak yanı dördünün de ABD' li ve bilişim, iletişim şirketleri olması.. Daha da önemlisi dördü de ya nüans farkıyla yerini korumuş ya da mobil telefon alanında ilerlemeyi hedef olarak seçen AT&T ve Verizon gibi hızlı yükselişler kaydetmiş… Örneğin 2010 ligini 36 milyar dolarlık marka değeriyle ikinci olarak bitiren Google, 2019' da 142,7 milyar dolarlık değerle üçüncü sırada. 2010'da 33,6 milyar dolar ile beşinci sırada yer alan Microsoft ise 119,6 milyar dolarla 2019' un dördüncüsü… 2010' dan 2019'a uzanan on yıllık yolculukta ilk 20' nin 14' ü küme düşmüş. İçlerinde yeniden dönen olur mu bilemem ama tarih sahnesinden çekilmeye başladıkları gerçeği ortada… 2010'un üçüncüsü Coca Cola, on sekizincisi McDonald's, on altıncılıktaki bira markası Budweiser ve on yedinci sıradaki market zinciri Tesco artık yok… 2010' da ilk yirminin içinde HSBC, Banc of America, Santander, Wells Fargo gibi dünyayı titreten dört banka varken 2019' da bunların hiç biri ilk yirmiye girememiş. Gelişmiş ülkelerde gözden düşen bankacılık 2019' da Çin' de yükselişe geçiyor.Yukarıdaki dörtlünün yerini sırasıyla ICBC, China Cons. Bank, China Cons. Bank, China Cons. Bank olmak üzere dört Çin bankasının alması gerçekten ilginç ve dikkate değer bir gelişme… 2010' larda dünya bilişim sektörüne damgasını vuranlardan IBM, HP gibiler artık ilk 20' deki ligde yer almazken, onların yerine Güney Kore' li Samsung ve Çin' li Huawei hayli iddalı giriş yapmış. 2018' de 38 milyar dolarlık marka değeriyle 25. likte kendine yer bulan şirket 2019 liginin 12. sırasına 62,3 milyar dolarlık değerle giriş yapıyor. 2010 ve 2019' un ilk yirmileri içinde en dikkat çeken performansa sahip şirketleri Samsung ve Huawei' den ibaret değil. Asıl konuşulması gerekenler 2010' un yirmincisi Apple ve o tarihte sıralamada bile yer almayan Amazon… 2010' un lideri ve ABD' nin en büyük marketler zincirine sahip Walmart tahtı e-alışveriş ile ünlenen ve 2010 sıralamasında ilk 20'de kendine yer bulamayan Amazon'a terk ederken, o yıl 20. sırada yer alan Apple artık Amazon' un ardından en iddialı yükselişi gösteren ikinci şirket… 2010' da 41,4 milyar dolar değere sahip Walmart bugün 67,9 milyar dolarlık marka değerine ulaşırken, 2010' un 6 milyar dolarlık değere sahip kitap, cd satıcısı Amazon bugün 188 milyar dolarlık marka değeriyle dünyanın en büyük alışveriş sitesinin sahibi 21. yüzyılı sembolize eden sanal marketi… 2010' da 20 milyar dolara (19,8) yaklaşan değerine sahip Apple ise 2019' da 154 milyar dolara (153,6) milyar dolarlık değerle Amazon' u zorlayan en ciddi şirket… Ve ilginç olduğu kadar üzerinde durulması gereken bir başka bulgu: 2010' da şirketlerin ülke dağılımı 16 ABD' li, 2 İngiliz, 1 Japon ve 1 Hong Kong-İngiliz kırması (HSBC) olarak gerçekleşirken, 2019'da 9 şirketle Çin başı çekerken onu 8 şirketle ABD ve birer şirketle Almanya, Güney Kore ve Japonya takip ediyor. Şirketlerin 2010- 2019 marka değerleri üzerinden performansını değerlendirirken gelmekte olan dalgayı yansıtması yanında üretimin değişen yapısını da yansıtacak bir iki örnekle noktalayayım diyorum ama bir sonraki makaleye bırakayım onu da….   ülke 2010 değeri, yeri 2019 değeri, yeri Walmart ABD 41,4 (1) 67,9 (11) Google ABD 36 (2) 142,7 (3) Coca Cola ABD 34,8 (3) 36,2 (38) IBM ABD 33,7 (4) 33 (40) Microsoft ABD 33,6 (5) 119,6 (4) General Elec ABD 31,9 (6) 28,3 (51) Vodafone İngilt. 29 (7) 21,3 (75) HSBC Hong Kong 28,5 (8) 20,2 (82) HP ABD 27,4 (9) - (186) Toyota Japonya 27,3 (10) 52,3 (17) AT&T ABD 26,6 (11) 87 (6) Bank of Amer. ABD 26 (12) 36,7 (34) Santander bank ABD/İsp. 25,6 (13) 17,5 (96) Verizon ABD 23 (14) 71,2 (9) Wells Fargo ABD 22 (15) 40 (30) Budweiser ABD 21,3 (16) 7,1 (267) TESCO İngilt. 20,6 (17) 9,9 (154) McDonald's ABD 20,2 (18) 31,5 (43) Disney ABD 20 (19) 45,8 (25) Apple ABD 19,8 (20) 153,6 (2)