Sovyetlerin dağılışıyla ABD' nin tek başına tüm dünyaya hükümran olacağı iddiasının kısa zamanda yükselen Çin ve ardından toparlanıp küllerinden doğma emareleri gösteren Rusya' nın yeniden sahneye çıkmasıyla havada kalma öyküsüyle bitirmiştim ilk bölümü… Kaldığım yerden devam edeyim.. Ucuz ve inovatif teknolojik ürünler başta olmak üzere tüm dünyayı besleyen büyük fabrika görüntüsünde bir Çin büyümesine tanık olduk geçen on yılda. Bazı bölgeleri itibariyle orta gelir tuzağından çıkan, genel olarak ta tüm ülkenin tuzaktan kurtulma emareleri gözlenir oldu. İşin ilginci küreselleşme mucidi ve en büyük savunucusu ABD Başkan seçilen Trump ile birlikte gümrük duvarları arkasına saklanan korumacı politikalardan medet umarken, Çin nimetlerinden fazlasıyla yararlandığı küreselleşmenin artık en önemli savunucusu konumundaydı. Kapitalizmin son aşaması sayılan küreselleşmeyi ret eden mucidi ABD ile Dünya Ticaret Örgütünü, gümrük duvarlarını ortadan kaldırmayı hedefleyen Komünist Çin.. Sovyetler Birliğinin yıkılışını, 'tarihin sonu' tanımlamasıyla ve dünyaya hakim olan kapitalizmin kesin zaferi olarak lanse eden Fukuyama' ların tezi, Sovyetler' in külleri üzerinden yeniden doğmaya çalışan Rusya ile değil her alanda ABD' yi zorlayan Çin ile önce çatırdayacak sonra da çökecektir. 1990' dan başlayarak tam 30 yıl kesintisiz ve soluksuz üstelik bazı yıllar 10' u aşan ama hiçbir zaman 6'ların altına düşmeyen bir büyüme trendi yakalayan Çin.. Tüm teknolojik gelişmeleri izlemekle başlayan yolculuk kısa zamanda teknoloji öncülüğüne ve tüm dünyayı istila eden ucuz ürünlerle sürdü. Ne zamana kadar? Her şey güllük gülistanlık görünürken, başta ABD olmak üzere tüm dünya borsaları rekor üstüne rekor kırarken başlangıçta küçümsenen, ciddiye alınmayan bir virüsün Çin eyaletlerinden birini esir aldığı haberleri tüm gizleme çabalarına ve inkar politikalarına karşı hızla dünya gündemini meşgul etmeye başladı. O güne kadar kuş, domuz gripleri, sars, ebola gibi salgın hastalıklarla iyi kötü baş eden insanlık özellikle de Çin' li yetkililer Korona virüsünü de benzer bir yeni ve yenilmesi kolay salgın olarak gördü. Ne zamana kadar? Ocak ayında ciddiye alınmayan, küçümsenen virüs bir süre sonra Vuhan eyaletinde toplu ölümlere ve akıl almaz hızda (geometrik) yayılmaya başlayıncaya kadar.. İyi de küreselleşme, kapitalizmin dünyaya egemen olma süreci, tüm borsaların bahar iklimi eşliğinde cennetle tanıştığı bir dönemin hüküm sürdüğü dünyanın keyfini kaçıracak böylesine küçümsenen virüs kaynaklı nasıl bir gelişme yaşanabilirdi ki? Sonuçta bir gripal enfeksiyondu söz konusu olan ve ne kadar sarsarsa sarssın, her gribin başına gelen sonla tanışacak, geldiği gibi gidecekti öncekiler gibi.. Öyle mi oldu? Ne gezer.. Bugün itibariyle tüm dünyada hayatın neredeyse durduğu, herkesin evine kapandığı neredeyse küresel bir sıkıyönetim, evrensel bir sokağa çıkma tablosuyla karşı karşıyayız… 2008 krizinden en önce çıkmayı başaran, krizi halının altına süpürmekle kalmayıp dünyanın dört yanına ihraç eden ABD' nin yerini bu kez üstelik çok farklı bir kaynağa dayanan, küresel bir sağlık sorunu, ölümcül bir tehditle karşı karşıyayız. Ve bu ölümcül krizden öncelikle kurtulup, salgını tüm dünyaya ihraç eden Çin.. Yazı dizisinin girizgahı olan bu ilk bölümünün başlığını " bundan sonra dünyada hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacak"  olarak seçerken, makalenin içinde nedenlerine yönelik ip uçlarıyla vurgulamaya çalıştım.. Nelerin değiştiğini, üretimden tüketime her şeyin çok değil 2 ay içinde nasıl bir yüz yıla sığdırılması zor değişime uğradığını, bilişimin ortaya çıkan yeni yaşam tarzını nasıl belirlediğini anlatmaya geldi sıra.. ** Aslında nerede, nasıl ve ne zaman çıkacağı bilinmese de aklı eren herkes 2008'den itibaren şişirilen balonun eninde sonunda herhangi bir gerekçeyle patlayacağı konusunda hem fikir olmaya hem fikirdi ama hiç kimse buna bir virüsün neden olacağına ihtimal vermek uzmanlardan çok falcılara bırakılacak kadar uçuk bir iddia olurdu.. Öyle ya, 2020 yılına girerken, başta ABD tüm dünya borsaları -hatta krizdeki Türkiye ekonomisine inat İstanbul menkul kıymetler Borsası- rekor üstüne rekorlar kırıyor, seçime hazırlanan ABD' de mevcut başkan Trump' ın 29 bine dayanmış DJ endeksinden hareketle büyüme, istihdam ve diğer tüm ekonomik göstergeler temel alındığında Amerika tarihinin en parlak döneminde bulunduğu gerçeğiyle çantada keklik bir seçime hazırlandığı konusunda hem fikirdi. Seçildiği kasım 2016' da 19 bin olan DJ endeksi daha 3 yıl dolmadan 2019' sonunda 29 bine dayanmıştı.. ABD' nin en büyük 500 şirketinden oluşan S&P 500 endeksi 2200' den 3200' e çıkması da cabası.. DJ 52, S&P500 ise 45 değer kazanmış, yatırımcılar hayalleri zorlayan kârlar elde etmişti.. Bu kadar da değil, özellikle istihdam konusunda ABD 2008 krizinin tüm yaralarını sarmış, krizde 10' ları aşan ve 2012' de bile 8' lere takılan işsizlik oranlarının 4' lere gerilemesi de (4 işsizlik çalışmak istemeyenleri de hesaba katarsak sıfır işsizlik anlamına da gelebilir) Trump' ın yakaladığı en büyük seçim kozlarından biriydi. İşler rayında yürür sanılırken kimsenin başlarda ciddiye almadığı ABD Başkanı Trump' ın gelen erkenci uyarıları 'hafif bir grip, gelir geçer' diye savuşturduğu(son günlerde Washington Post  gibi saygın gazetelerin istihbarat kaynaklarına dayandırdığı haberlere göre Trump İstihbarat Kurumlarınca Çin' de ortaya çıkan ölümcül virüsün ABD' yi de tehdit edeceği yönünde raporlarla uyarılmış ancak uyarılar hasır altı edilmişti) beklenmedik gelişme Çin' de patladı.. Tıpkı 1929' da herkesin para kazandığı gül gülistan iklimin bir cuma günü önce fırtına ardından kasırgaya dönmesi gibi.. Wuhan' da patlak veren ve sonradan koronavirüs adıyla efsane haline gelecek virüsün binlerce yıllık insanlık tarihinde açtığı kanlı sayfayla sürecek yazı dizisi…