Mersin metro ihalesiyle ilgili gelişmeleri ele alırken, 2020 yatırım programında yer alan tanımla ihale ilan metnindeki çelişkilere, yatırım programının resmi gazetede yayını ardından 27 Şubat günü yapılacak ihalenin 'korona virüsü' gerekçe gösterilerek 18 Mart tarihine ertelendiğini önceki makalede ele almıştım.
İlk tekliflerin alınacağı ve ön değerlendirmelerin tamamlanıp, uygun görülecek 6 firmanın son pazarlık için davet edileceği o gün beklenirken, benim gibi süreci yakından takip birini şaşırtmayan ancak her şeye rağmen kamuoyunun 'şok' olarak karşıladığı gelişme Kamu İhale Kurumunun haftalık bülteniyle ortaya çıktı.
19 Şubat 2020 günlü toplantısında KİK' in, İstanbul merkezli Dev İnşaat Taah. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. nin 30 Ocak 2020 tarihli itiraz başvurusunu yerinde buluyor ve ihaleyi iptal etme kararı aldığını o bültenle öğrendik.
Kamu İhale Kurumu tıpkı mahkemeler gibi önce kararı açıklıyor, kararın dayandığı gerekçelerin yazılması zaman aldığı için 'gerekçeli karar' bir hafta sonra yayınlanıyor. Gerek ihaleyi düzenleyen Büyükşehir Belediyesi, gerek itirazı yapan ve yaşananları izlemeye anlamaya çalışan vatandaş iptalin neye dayandığını bu gerekçeli karardan sonra öğrenebilecekti, öyle de oldu.
Bu nedenle gerekçeleri görmeden iptali ilk günden 'basit prosedür eksikliği' olarak yorumlayıp küçümseyenler de, gelinen noktayı her şeyin sonu ilan edenler de akıntıya kürek çekiyordu.
Bugün ise artık elimizde KİK' in yayınladığı ve yargının denetimine açık gerekçeli karar var, onun üzerinden iptale yol açan önemli bulduğum nedenleri anlatmaya çalışacağım..
**
Yayınlanan KİK kararından anlıyoruz ki, kuruma iptal için başvuran şirket aslında 14 Ocak 2020 tarihinde Mersin BŞ belediyesine itiraz başvurusunda bulunuyor. İdarenin 20 Ocak günü itirazı ret etmesi üzerine de 30 Ocak 2020' de KİK' e iptal dilekçesini veriyor. (Bu arada BŞ' in itirazı geri çevirdiği gün düzenlediği zeyilname ile tam da itiraz edilen konuları düzeltmeye çalıştığını sonrasında da ek zeyilnamelerle yine itirazları telafi edici kimi düzenlemeler yaptığını bugün artık gerekçeli karar metninden öğrenmiş bulunuyoruz)
Dilekçede itirazlar başlıca üç ana konuda yoğunlaşıyor ve KİK gerekçeli kararında itirazları yerinde bulmakla kalmıyor, iptal başvurusunda yer almadığı için 'değerlendirmeye almadığı' çok önemli kimi hususlara dikkat çekerek deyim yerindeyse ileride gelebilecek 'olası itirazlara' da şimdiden hazırlıklı olunması gerektiği hususunun altını çiziyor..
Yeni iptal potansiyeli taşıyan o 'çok önemli' uyarıları başka bir makalede ele alacağım..
Gelelim başvuran şirketin itirazlarına karşı Kamu İhale Kurumu' nun değerlendirmelerine:
Örneğin İdare (Mersin BŞB) şartnamesinde ön değerlendirme teklifleri ile birlikte projenin 85' i tutarında dış finansman sağlandığına dair garanti mektubu isteniyordu.
Bu konuda KİK' in görüşü özetle şöyle:
"İşin finansmanına ilişkin olarak kredi teklifi taahhüdünün ön yeterlik sürecinde bir yeterlik kriteri olarak belirlenemeyeceği, zira ön yeterlik kriterlerinin isteklilerin, ekonomik ve malî yönleri ile mesleki ve teknik yönlerini ölçmeye yönelik belirlenmesi gerektiği ve 4734 sayılı Kanun ile Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde bu kriterlerin hangi belgeler ile ölçülebileceğinin hüküm altına alındığı, diğer taraftan teklif fiyatının oluşturulma zorunluluğu bulunmadığı ve sunulmadığı ön yeterlik aşamasında teklif fiyatı ile ilişkili olan bir kredi teklifi taahhüdü mektubu sunulacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin uygun olmayacağı, bu çerçevede ihale konusu işin finansmanına kapsamında istekliler tarafından kredi teklifi taahhüdü sunulmasına ilişkin düzenlemelerin ön yeterlik kriteri olarak belirlenemeyeceği,
İsteklilerin yapacağı tekliflerin, ön yeterlik değerlendirmesi sonrasında idarece teklif vermeye davet edilme sürecinde verildiği, adayların tekliflerini ön yeterlik süreci öncesinde hazırlama zorunluluğu bulunmadığı, dolayısıyla ön yeterlik aşamasında teklif tutarına bağlı olarak değişkenlik gösterecek bir kredi taahhüdü mektubu verileceğine yönelik düzenlemenin yeterlik kriteri niteliğinde aranmasının uygun olmayacağı,"
Yeterince açık ifadeler bunlar ama özetlemeye çalışayım:
Kamu İhale Kurumu ihale şartnamesini hazırlayan Mersin BŞ' e diyor ki; "toplayacağın ilk tekliflerde işe istekli olanların mesleki ve teknik yönlerini, bugüne kadar benzer hangi işleri yaptığını, iş bitirme durumlarına göre ekonomik ve mali durumlarını ölçmek zorundasın. İhale kanunu zaten yapım işlerinde yeterliliği hangi belgelerle ve hangi kriterlere göre ölçmen gerektiği konusunda sınırları çizmiş. Ön yeterlilik sürecinde teklif toplarken kredi taahhüt mektubu isteyemezsin"
Kamu İhale Kurumunun Mersin HRS yapım ihalesini iptal gerekçeleri elbette bununla sınırlı değil, çok önemli başka hususlar da var.
Ama benim yerim sınırlı..
Başka makaleyle devam edeceğim..