Bekir Zorba
Köşe Yazarı
Bekir Zorba
 

ÜRETİM İLİŞKİLERİ BELİRLEYİCİDİR

"Müzik değişince, dans da değişir"   Toplumdaki hızlı değişim birçok insanı rahatsız ediyor. Hatta korkutuyor da denilebilir. Değişimin elbette bir sürü nedenleri vardır. Öyle ki hemen herkese göre farklı, başka başka nedenlerdir değişimi getiren.   Üretim ilişkileri bana göre burada en önemli etkendir. Üretim ilişkileri değiştikçe toplum da değişir, dönüşür. Ergenlik dönemi uyumsuzluğun, huysuzluğun ana nedeni, vücuttaki hızlı büyümeye, beynin o derece adapte olamaması örnek gösterilir.    Fiziki büyümeye zihinsel gelişim, o dönem ayak uyduramaz. Bu da uyum sorunlarını beraberinde getirir. Benzer gerekçeleri toplumdaki adaptasyon meselesine uygulamamız pekala mümkündür. Üretim ilişkileri ve araçları o denli hızlı gelişir, değişir ki toplumun buna uyumu sancılıdır.   İçinde yaşadığımız türbülansın ana sebebini burada aramak gerekir diye düşünüyorum. Ve bu elbette günümüz ile sınırlı değildir. Zor zamanlardan tarih boyunca söz edilir. Eski yazıtlardaki kuşak çekişmesini anlatan taş tabletleri hatırlayın istersiniz.   Bilirsiniz kuşakları x, y, z diye ayrıştırdılar ve onlara belirgin özellikler atfettiler. Bu sınıflandırmaya karşı çıkanlar da var. Onlar kendi kuşak aralığını belirlediler. Buna göre 1950- 1970 arası doğanların ayrıcalıklı bir yeri var.    Bana göre de 1950-1970 arası doğanlar, son 50 yıldaki keskin dönüşümü kendi tenlerinde deneyimlemiş nesildir ki ben de o nesle aitim.    Elektrik, su şebekesi, TV, beyaz eşya, telefon, özel otomobil, market tanımadan büyüyen bir kuşak ki çoğu köylerden gelmedir. Tarım toplumunun, şehirlerin çevresine birikme sürecidir bu aynı zamanda.    Son 50 yılda üretim ilişkileri ve araçları o denli hızlı değişti ki bireylerin bunu algılaması ve uyum sağlaması pek kolay olmadı. Aklı kırsalda bedeni şehirlerde kalanlar büyük bocalamalar, gerginlikler yaşadı ve süreç tam olarak yerine oturmadı.   Tabii bu arada Türk toplumu sadece kendine mahsus aşamalardan da geçti. Bu bir nevi arafta kalma sorunudur. Ne tam olarak bir şehirli ne de tekrar eski köylü olabildi insanlar. Çevreden merkeze akın, gecekondulaşmayla beraber arabesk melez bir toplum yapısı ortaya çıkardı.    Sanayi toplumunu layıkıyla yaşamadan ve tam bir sanayi toplumu olamadan onu adeta yarım bırakarak bilgi toplumuna oradan da digital toplum aşamasına geçmeyi beklemek, bugünkü orta ve yaşlı kuşak için gerçekten baş döndüren ve çok hızlı gelişen bir süreçtir.    Belki de tarihte bu kadar çok geçişler, yenilikler yaşayan başka bir kuşak yoktur dünyada.  Çünkü devirler arası geçişgenlik. Tarihte hiç olmadığı kadar hızlandı.    Geçmişte bir yeniliğin, farklı bir tekniğin 200 km öteye taşınması, 40 yıllık bir zaman dilimine ihtiyaç duyarken, günümüzde bunun dünyaya yayılması haftalar çok çok aylar içinde gerçekleşmektedir.    İnsanlara bu kadar yüklenmek ve suçlamak ne derece doğru?
Ekleme Tarihi: 02 Kasım 2024 - Cumartesi

ÜRETİM İLİŞKİLERİ BELİRLEYİCİDİR

"Müzik değişince, dans da değişir"

  Toplumdaki hızlı değişim birçok insanı rahatsız ediyor. Hatta korkutuyor da denilebilir. Değişimin elbette bir sürü nedenleri vardır. Öyle ki hemen herkese göre farklı, başka başka nedenlerdir değişimi getiren.
  Üretim ilişkileri bana göre burada en önemli etkendir. Üretim ilişkileri değiştikçe toplum da değişir, dönüşür. Ergenlik dönemi uyumsuzluğun, huysuzluğun ana nedeni, vücuttaki hızlı büyümeye, beynin o derece adapte olamaması örnek gösterilir. 
  Fiziki büyümeye zihinsel gelişim, o dönem ayak uyduramaz. Bu da uyum sorunlarını beraberinde getirir. Benzer gerekçeleri toplumdaki adaptasyon meselesine uygulamamız pekala mümkündür. Üretim ilişkileri ve araçları o denli hızlı gelişir, değişir ki toplumun buna uyumu sancılıdır.
  İçinde yaşadığımız türbülansın ana sebebini burada aramak gerekir diye düşünüyorum. Ve bu elbette günümüz ile sınırlı değildir. Zor zamanlardan tarih boyunca söz edilir. Eski yazıtlardaki kuşak çekişmesini anlatan taş tabletleri hatırlayın istersiniz.
  Bilirsiniz kuşakları x, y, z diye ayrıştırdılar ve onlara belirgin özellikler atfettiler. Bu sınıflandırmaya karşı çıkanlar da var. Onlar kendi kuşak aralığını belirlediler. Buna göre 1950- 1970 arası doğanların ayrıcalıklı bir yeri var. 
  Bana göre de 1950-1970 arası doğanlar, son 50 yıldaki keskin dönüşümü kendi tenlerinde deneyimlemiş nesildir ki ben de o nesle aitim. 
  Elektrik, su şebekesi, TV, beyaz eşya, telefon, özel otomobil, market tanımadan büyüyen bir kuşak ki çoğu köylerden gelmedir. Tarım toplumunun, şehirlerin çevresine birikme sürecidir bu aynı zamanda. 
  Son 50 yılda üretim ilişkileri ve araçları o denli hızlı değişti ki bireylerin bunu algılaması ve uyum sağlaması pek kolay olmadı. Aklı kırsalda bedeni şehirlerde kalanlar büyük bocalamalar, gerginlikler yaşadı ve süreç tam olarak yerine oturmadı.
  Tabii bu arada Türk toplumu sadece kendine mahsus aşamalardan da geçti. Bu bir nevi arafta kalma sorunudur. Ne tam olarak bir şehirli ne de tekrar eski köylü olabildi insanlar. Çevreden merkeze akın, gecekondulaşmayla beraber arabesk melez bir toplum yapısı ortaya çıkardı. 
  Sanayi toplumunu layıkıyla yaşamadan ve tam bir sanayi toplumu olamadan onu adeta yarım bırakarak bilgi toplumuna oradan da digital toplum aşamasına geçmeyi beklemek, bugünkü orta ve yaşlı kuşak için gerçekten baş döndüren ve çok hızlı gelişen bir süreçtir. 
  Belki de tarihte bu kadar çok geçişler, yenilikler yaşayan başka bir kuşak yoktur dünyada.  Çünkü devirler arası geçişgenlik. Tarihte hiç olmadığı kadar hızlandı. 
  Geçmişte bir yeniliğin, farklı bir tekniğin 200 km öteye taşınması, 40 yıllık bir zaman dilimine ihtiyaç duyarken, günümüzde bunun dünyaya yayılması haftalar çok çok aylar içinde gerçekleşmektedir. 
  İnsanlara bu kadar yüklenmek ve suçlamak ne derece doğru?

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve inovatifhaber.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.