"2020' de kazmayı vuracağız, kısa zamanda Mersin' in günlük yaşamını baştan aşağı değiştirecek" iddiasıyla başlayan heyecanlı süreç, ortaya çıkan ilk gelişmeyle önce tavsadı, ardından Kamu İhale Kurumundan çıkan "iptal" kararıyla heyecan ve umut dolu bekleyiş yerini hayal kırıklığı demeyeyim ama en azından belirsizliğe bırakmış bulunuyor.. Aslında son günlere baktığımızda metro ile ilgili ele alınması, irdelenmesi gereken üç gelişme yaşandı.. Bunlardan ilki 31.12.2019 tarihinde apar topar Kamu İhale Kurumu elektronik platformuna ihale ilanının girilmesinin nedeni ve amacı olan 'Mersin Raylı Sistem İnşaat  işinin' 2020 yatırım programında yer alması oldu.. Gerçekten de 12 Şubat 2020 günlü Resmi Gazetenin mükerrer sayısında yayınlanan 2020 yılı yatırım programında ilk kez Mersin Büyükşehir Belediyesinin "Serbest Bölge-Cumhuriyet Raylı Sistem Hattı 18,8 km raylı sistem inşaatı ve 76 adet metro aracı" projesi yer aldı. İlk kez diyorum çünkü, 2003 yılından beri Mer-Ay diye başlayan, yıllar içinde havaray, monoray, tramvay diye tartıştığımız Mersin toplu taşıma sistemi sonunda ete kemiğe bürünmüş haliyle ve devletin yatırım programında belli bir güzergah, sistem hatta uzunluk gibi pek çok detayın açıklığa kavuşmasıyla yeni bir evreye girmiş bulunuyor.. Fakat sürekli dikkat çektiğim projenin kendi içinde barındırdığı kafa karışıklığı Resmi Gazetede yer alan 2019E06-136189 nolu bu yatırım projesine de yansımış durumda.. 2020 yatırım programında proje "Serbest Bölge- Cumhuriyet (mezitli batısındaki Kandak bölgesi) arasında yer alacak 18,8 km uzunluğunda raylı sistem" olarak geçerken, 31.12.2019 tarihinde Kamu İhale Kurumu elektronik platformunda yayınlanan ihale " 13,4 km uzunluğunda, 11 istasyondan oluşan kent içi LRT Metro Hattı ve 15 adet (toplam 60 araç) dörtlü metro dizini temini, tüm sistemin montajı ve işletmeye alınması işi" olarak tanımlanıyor.. Uyumsuzluk bununla da sınırlı değil.. Büyükşehir Belediyesinin sunumunu tanıtımını yaptığı ve tanıtım kataloglarında yer verdiği projenin depolama alanı ve son istasyon olarak Eski Otogar gösterilirken aynı belediyenin ilan metnini hazırladığı devlet ihalelerinin resmi EKAP platformunda aynı ihale "TCDD GARI - MEZİTLİ ARASI LRT METRO HATTI İNŞAATI" olarak geçiyor.. Kısaca güzergahın batıdaki son kısmı üç aşağı beş yukarı belli de, doğuda Tren Garı, eski otogar ve Serbest Bölge' de mi sona ereceği soruları yatırım programında ayrı, ihale ilanında ayrı, proje sunumunda ve Mersin Büyükşehir Belediye Başkanından projeyi hazırlayan Müşavirlik firma yetkilisinin anlatımında farklı noktada sona eriyor.. Bir başka kafa karışıklığı ön görülen proje tutarında ortaya çıkıyor.. Mersin HRS projesinin aynı danışmanlık şirketince hazırlanan ikiz kardeşi İzmir Buca HRS (iki proje aç-kapa ve tünel sistemleriyle birebir aynı) 19 km' lik güzergah için yatırım programında 2019 sonu rayiç fiyatlarına göre belirlenen proje tutarı 7,6 milyar TL (km başına yaklaşık 70 milyon dolar) iken aynı yatırım programında Mersin HRS için ön görülen proje tutarı 3,8 milyar TL..* (km başına yaklaşık 36 milyon dolar.. Km başına rakamları veriyorum çünkü güzergah üzerinde değişiklikler ve mesafenin kısaltılması söz konusu) Her ne kadar iki proje için henüz ihale teklifleri toplanmadığı için tam olarak kimin kaç paraya yapacağını bilmiyoruz ama bir projenin diğerine göre iki katı maliyet ön görülmesi yanıtlanması gereken soru olarak duruyor.. Gelelim Mersin HRS (danışmanın tanımıyla metro) iki diğer gelişmeye.. Yayınlanan şartnameye göre Mersin HRS için ön yeterlilik teklifleri 27 Şubat 2020 gününe kadar yapılacak, ardından kesin teklifler toplanacaktı. Ancak süreç beklendiği gibi yürümedi. 12 şubat 2020 tarihli resmi gazetede yayınlanan yıllık yatırım programından iki gün sonra 14 Şubat 2020 günü Mersin Büyükşehir Belediyesi EKAP' ta yayınlanan revize ilanla ihalede ön yeterlilik tekliflerinin verileceği son tarih olan 27.2.2020' yi 18.3.2020 tarihine erteledi. Büyükşehir belediyesinden yapılan açıklamada 20 günlük ertelemeye 'Çin' de baş gösteren Korona virüsü nedeniyle başvurularda meydana gelebilecek aksamaların' yol açtığı bilgisi yer aldı.. Daha önce yapılan sunum ve tanıtımlarda 10 civarında ve hepsi de sektörün iddia sahibi küresel oyuncuları olarak tanımlanan şirketin projeyle ilgilendiği iddia edilirken, bu kez Çin' deki grip salgını nedeniyle 20 günlük erteleme açıkçası düşündürücü.. Kaldı ki, ihale ilanından sonra sürekli olarak zeyilnamelerle revize edilmeye çalışılan bir şartname metni olduğu da sır değil. (ilk ihale ilanının ardından 10.1.2020 ila 14.2.2020 tarihleri arasında 4 zeyilname yayınlandı) 2020 yatırım programına yetişsin diye apar topar hazırlanan ve içeriğinde pek çok (Su va kanalizasyon işleri için MESKİ deneceğine, İhale sanki İzmir' de yapılacakmış gibi İZSU, doğal gaz bağlantıları için AKSA Gaz yerine İzmir Gaz, elektrik işleri için Toroslar Enerjisa yerine Gediz Elektrik ibareleri vs) hatanın yer alması nedeniyle süre uzatımı normal.. Ancak asıl beklenmedik gelişme 19 Şubat 2020 günü Kamu İhale Kurumu' nun yapılan bir itirazı değerlendirme sonucu açıkladığı iptal kararıyla yaşandı. KİK ihalenin iptaline karar verdi ancak iptalin hangi gerekçelere dayandığı, süreç olarak ihaleyi ne ölçüde etkileyeceği henüz açıklığa kavuşmuş değil.. Gelen iptalin ciddi anlamda projeyi etkileyip etkilemeyeceği, bundan sonra olacakları ön görmek ancak gerekçeli kararı gördükten sonra mümkün olacak. * Proje adı uzunluk Proje tut Dolar tut 2020 yat tutarı İzmir Buca-Üçyol HRS hattı 19,30 km 7.573,783.000 1.334.600.000 289.766.000 Mersin Serb.bölge-Cumh. HRS 18,8 km 3,800,626.000    669.714.000 784.911.921           Not: projeyi dolar bazında hesaplarken 2019 ortalama dolar kurunu (5.675) esas aldım.