“ Sandıktan oy da çıkar, sürpriz de…”
Mersin Büyükşehir adayları belli oldu. Belli oldu derken tabii ki seçim kazanmaya namzet üç parti ve ittifak adayından bahsediyorum. Mersin’de büyükşehir bazında, cumhur ittifakı ortak aday çıkartırken, millet ittifakı ortak aday çıkartmadı.
Şu aşamada Mersin yerel seçim yarışı, İYİ Parti adayı Burhanettin Kocamaz, Cumhur İttifakı adayı Hamit Tuna ve CHP adayı Vahap Seçer arasında geçecek. Daha önceleri de hep değindiğim gibi Mersin; demografisindeki çeşitlilik nedeniyle aday belirleme süreci çok sancılı geçen ilk beş ilimiz arasındadır. Bu güne değin iki başkan adayı arasında geçen seçimlere alışık olan Mersin; önümüzdeki seçimlerde üç adaylı bir seçim yarışına ısınıyor. 2014 yılında Kocamaz ile Özcan arasında kıyasıya bir seçim mücadelesi yaşanmıştı. O dönem sahadaydım 13 ilçede 21 bölgede 80’in üzerinde mahallede sokak izlenimleri yazmıştım.
Ancak 2019 yerel seçimlerinde başka başka dinamikler devrede. Bir kere yarışa, 24 haziran sonuçlarına göre MHP’nin önünde bulunan İYİ Parti dahil oldu. İttifaklar tesis edildi. 31 Mart’a yönelik en sağlıklı veriler, 24 Haziran genel seçim sonuçlarıdır. Çünkü 2014 yerel seçim sonuçlarını, o dönem İYİ Parti’nin siyaset sahnesinde bulunmayışından, bugün için baz almak sağlıklı değildir. O nedenle, her ne kadar ‘genel seçim sonuçları, yerel seçim sonuçlarına etki yapmaz’ ilkesini bilsek de 24 Haziran genel seçim sonuçları bize yüksek oranda veri akışı sağlar. Bu hem İYİ Parti’nin girdiği ilk seçimler olması nedeniyle ve de genel seçimler üzerinden daha bir sene bile geçmemiş olmasındandır.
24 Haziran’daki Mersin oy dağılımı şöyledir. 1. AK Parti 324 bin oy, 2. CHP 304 bin, 3. HDP 192 bin, 4. İYİ Parti 154 bin, 5. MHP 145 bin oy.
31Mart’ta il genelinde 1.270.000 seçmen oy kullanma hakkına sahiptir. Sandığa gitme oranı genelde 90 seviyelerindedir. Geçersiz oyları da düştüğünüzde kabaca 1.100.000 (bir milyon yüz bin) oyun partiler arasında dağılımı beklenmelidir. Bu durumda, basit aritmetik bize Cumhur İttifakı adayı Hamit Tuna’nın rahatlıkla ipi göğüsleyeceğini gösterir. Ancak toplumsal hadiselerde aritmetik her daim geçerli değildir.
Mart seçimleri çok bilinmeyenli bir denklemdir ve sonuçları büyük oranda AK Parti ve HDP seçmeninin oy kullanma eğilimi belirleyecektir. Bir de tabii hep söylene gelen Kocamaz’ın ‘şahsi oylarının’ hangi düzeyde olduğu… Elbette yerel seçimlerde, partiler arasında da adaylar arasında da bir oy geçişgenliği beklenmelidir. Küskünlerin eğilimi de azımsanmayacak etki bırakır ki yerel seçimlerin doğasında vardır bu. Büyükşehir adaylarından, ilçe başkan adaylarına, oradan meclis üyelikleri sıralamasına ve hatta muhtarlıkları da eklediğinizde müthiş bir halk kitlesi sürekli devinim halindedir… Kimse tüm adayların memnun edileceğini bekleyemez bu da tabii küskünleri yaratır.
Halihazırda ‘kazanların kaynadığını’ ve saf değiştirenlerin mobilize olduklarını gözlemlemekteyiz…
İpi göğüsleyecek büyükşehir adayının 350 ile 400 bin arasında oy tutturması gerekecektir. 24 Haziran’a bakınca bunu hiçbir parti tek başına gerçekleştiremez. Kocamaz ve Tuna dünya görüşü bakımından hemen hemen aynı oy tabanına hitap etmektedir. AK Parti oylarının blok halinde Tuna’ya akacağı beklenmemelidir. Kocamaz’ın şansı, İyi Parti ve kendi şahsi oylarına ilaveten, AK Parti tabanından ne kadar oy çekeceğine bağlıdır. CHP genelde merkezlerde güçlüdür. Merkezler ise oy deposudur. Mersin merkez ve Tarsus merkez Seçer’in en güçlü olduğu yerlerdir. Tuna ve Kocamaz’ın birbirlerinin oylarını böldüğünden yola çıkarak; Vahap Seçer; ağılıkla solcuların, Arapların, Alevilerin ve bir kısım Kürtlerin oylarına taliptir.
Bugüne değin HDP seçmeni, adaylarının kazanma ihtimali olmadığı halde, yine de blok denilebilecek sayıda, partilerine oy atmıştır. Seçmen kitlesi bakımından HDP seçmeni en sadık olanıdır. Seçer’in kazanma şansı da kısmen İYİ Parti ama ağırlıkla HDP’den alacağı oylara bağlı kalacaktır. Ama HDP’den ‘oy çalmak’ çok zorlu bir iştir. Bakalım Seçer bunu ne ölçüde başaracak?
Seçim yazılarım sürecek…