“ Geçmiş, geleceğin malzemesidir” Cemil Meriç   Corona günlerinde yaygın bir karamsarlık hakim. İnsanlar pek de haksız sayılmazlar hani. Ölen, yiten, hastalanan, işsiz kalan, borçlanan, hasret çeken…O kadar çok kişi var ki. Bir de buna sabahtan akşama medyada, şurada burada pompalanan olumsuzlukları ekleyin! İşte size kurşun gibi ağır kasvetli bir hava.   Her ne kadar olumsuz birçok senaryo yazılsa da olumlu bir gelecek tasviri de mümkün. Zaten bir inanışa göre de geleceğin inşası, geleceğin nasıl olacağı yönündeki yaygın inançla orantılıdır. Geleceğe kötümser yaklaşılırsa, gelecekte bir nevi ona göre olumsuz biçimlenir. Geleceğe iyimser baktığınızda ise olumlu güzel şeyler olur.   O halde biz de bugün geleceğe pozitif bir projeksiyon atalım. Anadolu’da dendiği gibi ‘iyi diyelim iyi olsun’. Geçen haftaki yazımı ‘gelecek mutlaka kötü olmak zorunda değil’ cümlesi ile bitirmiştim. Aslında insan soyu doğa ile barışık yaşadığında, nüfus artışını kontrol altına aldığında, doğal kaynakları dengeli kullandığında ve diğer canlılara saygı gösterdiğinde birçok şey kendiliğinden çözülmüş sayılır.   Enerji, hava su kadar ihtiyaç. Enerji, bugün kazanımı ile dünyayı en çok kirleten, gider hanesinin önemli kalemini oluşturan ve uğruna savaşlar verilen yaşamsal bir madde. Enerji tedarikini fosil yakıt bağımlılığından kurtardığınızda, yenilenebilir, çevreye zarar vermeyen enerji kaynaklarına yöneldiğinizde, bugün ile alakalı pek çok sorun kendiliğinden halledilmiş demektir.  Petrole bağımlılığa son vermek için pek çok ülke yakın zamanda benzinli ve dizel yakıtlı araçları trafikten men etmeye hazırlanıyor. Yakın bir zamanda dünya fosil yakıt bağımlılığından çıkarak, temiz ve ucuz enerji kaynaklarına yönelecek. Bu durum hem doğayı kurtaracak hem de üretim maliyetlerini epey aşağıya çekecek.   İnternet teknolojisinde 4. aşamaya geçilecek. Bilgisayarlar ortadan kalkarken, internet her yerde olacak. Gözlüklere, lenslere, nesnelere bağlanacak. Duvarlar ekran görevi görecek. Her yerde ve her an internete kesintisiz bağlanma imkanı doğacak. Bilgiye erişim sonsuz ve sıfır maliyetli olacak. Lenslere giren internet aynı zamanda ofisiniz olacak. Karşılaştığınız kişinin özgeçmişi lenslere yansıyacak. Yabancı dil bilmek, hatta konuşmak bile çok gerekmeyecek çünkü tüm sesli, yazılı diyaloglar anında tercüme edilecek.   Bulut teknolojisi her yerde olacak. Büyük verinin depolandığı bulut sistemine giren yapay zeka ile uzman sistemler, sonsuz bilgiyi size neredeyse ücretsiz sunacak. Sağlık kişiselleşecek. Kişiye özel tanı, ilaç ve tedavi robo- hekimler tarafından takip edilecek. Emar aletleri cep telefonu boyutuna inecek. Kendi kök hücresinden yedek insan organları üretilecek. Tümörler yok edilecek. Sağlık ucuzlayacak ve herkesin yaralanması sağlanacak. Diyelim ki kazaya karıştınız ya da başka bir hukuki meseleniz var. Hemen robo-avukata bağlanacaksınız. Tüm yasal literatüre anında ulaşan robo-avukat sizi yönlendirecek.   Bulunduğunuz mekanların duvarları üç boyutlu dev ekranlara dönüşecek. Mobil iletişim her şeyi kapsayacak, alışveriş, ödeme sistemi, ticaret, tatil, eğlence…Arabalar sürücüsüz seyredecek. CPS sistemi ile giden araçlar, trafik kazalarını sıfırlayacak. Blokchain sistemi şeffaflığı zorunlu kılacak ve bir nevi noter görevi üstlenecek.   Üretilen, hizmete sunulan her ürünün, en başından tüketiciye sunulana değin bütün özellikleri ve aşamaları şeffaf, bilinir olacağından alacağınız, hizmet ve ürünün kalitesinden, ederinden emin olacaksınız. Tüketici arza sunulan hemen her şeyi aracısız ve kendine özel teslim alacağından, mal ve hizmetler güvenli ve ucuz olacak. Arz ve talepte kar marjı bilinir hale geldiğinden, mal odaklı kapitalizmden, akıllı kapitalizme geçilecek. Ağır, zor, tehlikeli işler robotlar tarafından yapılacak. İnsanlar daha çok yaratıcılık gerektiren iş kollarında istihdam edilecek. Entelektüel sermaye denilen yeni bir sermaye gücü bilgi, tasarım, liderlik, deneyim, hayal gücü, inovasyon alanlarında yeni iş kapıları yaratacak.   Kimi gelecek bilimciler ‘dünya hepimiz için bir cennet olabilir’ fikrinde birleşiyor. Bunun için insanlığın doğaya yönelmesi, yeniliklere açık olması, teknolojiden korkmaması ve çevreye, diğer canlılara saygılı davranması gerekiyor.   Biliyorum, olumlu gelecek tasviri, olumlu düşünmek bile günümüz şartlarında çok zor ve az taraftar bulan bir yöntem. Korkular o denli çevrelemiş ki nerdeyse iyimser düşünmek, kötü ve yasak bir şeymiş gibi algılanmaya başladı. Oysa prangalardan kurtulmak, özgür ve olumlu düşüncenin önünü açmak lazım.