“ Yolcular yanılsa da yollar asla yanılmaz”     Bir insanın içine işleyen ve söküp atamadığı duygu ve düşünceleri anlatmak için ‘iliklerine kadar işlemiş’ sözü sıkça kullanılır. Eğer bir önyargı, alışkanlık, bir duygu ve düşünce sizin de iliklerinize kadar işlemişse, onu oradan söküp atmak pek mümkün değildir. Bunu sanıyorum Einstein şöyle anlatmış: ‘Bir önyargıyı yıkmak, atomu parçalamaktan zordur.” Bunları neden yazıyorum? Geçenlerde Almanya’dan izine gelen bir arkadaşım, Türkiye’de otomobil üretimi yapılacağına inanmıyor da ondan.   Arkadaşım kırk yıldır Almanya’da ve VW jip kullanıcısı. Otomobillere meraklı, hayalinde bir Volvo jip almak var. Ama beyefendi Gürcan Karakaş (TOGG Ceo’su-2018) ismini hiç duymamış. Oysa Gürcan Karakaş tüm kariyerini Almanya’da yapmış, otomobil endüstrisinde yıllarca çalışmış biri. Son görev yeri de Alman Bosch firmasında tepe yöneticiliği. Arkadaşım otomobillere son derece düşkün ama keşke, otomobillerle ilgili başka konularda da bilgilenseydi. Yine aynı kişi Türkiye’de Togg fabrikasının sıfırdan kurulduğunu ve bunun internetten canlı yayınlandığını da duymamış. Ayrıca duymamakla kalmıyor, böyle bir fabrikanın kurulduğuna da inanmıyor.   Şimdi diyeceksiniz ki bu münferit bir durumdur. Hayır hiç de öyle değil. Türkiye’de ve dünyanın diğer ülkelerinde yaşayan ve azımsanmayacak sayıda insan, Türkiye’de ‘hiçbir şey üretilmiyor’ fırındaki ekmek bile ithal ediliyor havasındadır. 85 milyonluk ülke nasıl dönüyor, ne yiyor, ne içiyor bilmek dahi istemiyorlar. Ama aynı kitle Volvo’nun (1927) bir İsveç firması olduğunu bilir. Ve sanırlar ki Volvo tamamen A’dan  Z’ye İsveç’te üretilir. Tüm parçaları onlara aittir. Oysa Volvo bir İsveç markası olmakla beraber, çok uluslu bir şirkettir ve parçaları dünyanın her yerinden gelmektedir.       TOGG  (Türkiye Otomobil Girişim Grubu) bu yılın son çeyreğinde ilk üretim otomobili banttan indirecek. Sene 2022, nihayet çok geç de kalınsa fabrika üretime geçiyor. Oysa rakip otomobil devlerinin yüz yıllık geçmişleri var. Dile kolay sıfırdan bir ürün ile bir asırlık çınarlarla rekabet edeceksiniz. Ama baştan havlu atmak doğru değil. Tamam geç kalındı vs. ama bir yerlerden de başlamak lazım. Zira 1938’den sonra Türkiye’nin birçok yerli milli üretim hamlesi ( uçak, araba dahil) bilinçli olarak akamete uğratıldı. Bunlarla ilgi yazılarımı bilirsiniz. Üretim meselesi bir zihniyet, kültür meselesidir ayrıca. Üretim kültürü öyle bugünden yarına oluşmaz. Nesiller boyu üzerinde çalışmak gerekir. Günümüzde elbette teknoloji ve iletişim imkanlarıyla bu açığı kapatmak daha çabuktur. Ama yine de bir markayı sıfırdan üretip, uluslar arası arenada kabul ettirmek, pazarlar bulmak için en azından bir yirmi seneye ihtiyaç duyulur.    TOGG ortaklık yapısı %19 Anadolu Grubu, %19 BMC Grubu, % 19 Kök Grubu, %19 Turkcell, %19 Zorlu Holding ve %5 TOBB tarafından oluşmaktadır. Fabrika Bursa Gemlik’te 1.2 milyon m2 alana kurulmuştur. Elektrikli otomobilin batarya fabrikası da yine aynı yerdedir ve Çinlilerle ortak kurulmuştur. TOGG’un yerlilik oranı ilk etapta yüzde 68 seviyesinde olup, gelecek zamanlarda bu oran peyderpey arttırılacaktır.   TOGG’un kuruluş amacı sadece otomobil üretmek değildir. Ana faaliyet alanı mobilite olan bir teknoloji şirketi olarak konumlanacaktır. TOGG, üreteceği otomobilleri sadece bir otomobil olarak nitelememektedir. Ürünlerini ‘akıllı ürünler’ olarak tasarlamaktadır. Bu amaçla otomobilden önce 2022 yılı içerisinde dijital bir ürünü hizmete sunacaktır. Otomobilin 2023 senesinde satışına başlanacaktır. Elektrikli otomobil için ülke genelinde 81 ilde ve 600’ün üzerinde noktada 1.000 adet hızlı şarj istasyonu hizmete alınacaktır.