“Cesaret yoksa, zafer de yoktur”     Alın size çok yaygın kullanılan bir yabancı sözcük daha. Kooperatif, adı Türkiye’de o denli sık kullanılır ki adeta birçok derde deva gibi algılanır. Fransızca kökenlidir ve kısaca ‘birlikte çalışmak, işbirliği yapmak’ fiilinden türetilmiştir. Fransızca kelimeler Türk dilinde, Arapça ve Farsça ardından üçüncü sıklıkta kullanılır. Bunu tarihten günümüze, ülkenin hangi dil ve kültürle işbirliği içinde olduğuna bağlamak gerekir. Türkiye’nin geçmişten bugüne Fransa ile güçlü bağları vardır. Özellikle Osmanlının son yüzyılı büyük bir Fransız dili ve kültürü etkisi altında geçmiştir ve bu süreç bana göre ikinci dünya savaşının bitimine değin sürmüştür. Ardından bildiğiniz gibi İngilizce hakimiyeti dönemi başlamıştır ülkemizde.   Kooperatif sözcüğü olumlu çağrışımlar yapar insanlar üzerinde. Zira kar kaygısı gütmeyen, vatandaşa iyilik eden kuruluşlar gibi bilinir ve birçok çeşitleri vardır. Mesela ben evimi bir yapı kooperatifi aracılığıyla edindim. Kooperatiflerin ülkemize gelişi ta 1863 senesine dayanır. Yenilikçi Mithat paşanın birçok uygulamalarından bir tanesidir. Türkiye Tarım Kredi Kooperatiflerinin kuruluşu o zamana dayanır. Kooperatifçilik birçok sektörde mümkün iken, en yaygını tarım alanında olanıdır. Öyle ki Türk tarım sektörünün kooperatifler eliyle kurtulacağı, daha güzel yerlere geleceği konusunda yoğun inanış vardır.   Kooperatifler sadece ülkemizde değil tüm dünyada ‘kendi ekonomisini yaratan güç’ diye kabul görür. Dünyada 20 trilyon dolarlık varlığından söz edilir. Kooperatifçilik ruhunda yardımlaşma, dayanışma, işbirliği, uzlaşma barındırır. Sosyal ve kültürel hayata çok önemli katkılar sunar. Kooperatifler yerel kalkınma konusunda öncü kuruluşlardır. Türkiye’de Tunceli belediye başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu önderliğinde başarılı, örnek girişimleri mevcuttur.   Son üç dört yıldır gıda ve emtia fiyatları bildik nedenlerden dolayı yükselişe geçti. Türkiye bir tarım ülkesine yakışmayan fiyatlarla başetmek durumunda. İşte kooperatifçiliğin bu noktada kurtarıcı ve iyileştirici bir rol üstlenmesi bekleniyor. Bu nedenle tarım kredi kooperatifleri mağazacılığının öncü görevler üstlenmesi planlandı. Tarım kredi mağazaları eliyle yüksek gıda fiyatlarının en azından dizginlenmesi yolu seçildi. Bu amaçla ülke genelindeki mağaza sayısı ile etapta bin (1000) adete çıkartılması planlandı. Mart 2022’de bu sayıya ulaşıldı. 12 lojistik merkeziyle tüm 81 ile yayılması beklenen mağazalar sürekli çoğalmaktadır. Mersin ilinde şu anki sayı 17 mağazadır.   Mersin merkez Muğdat camii altına açılan tarım kredi mağazası (Mart 2022) bende heyecan yaratmıştı. Açıldığından ilk bir haftaya kadar yoğun izdiham nedeniyle alışveriş yapamadım. Başta ayçiçeği yağı olmak üzere bazı ürünlerde indirim vardı çünkü.  O tarihte beş litrelik ayçiceği yağı 95 liradan satışa çıkmıştı. Ama yağa ulaşmak hiç mümkün olmadı bir hafta içinde tüm stoklar eridi bitti. İlk açılışa özel satışa sunulan diğer indirimli ürünler de bir hafta içinde tükendi. Ben bir vatandaş olarak tarım kredi mağazalarından indirimli tek ürüne ulaşamadım. Çünkü sıraya falan girmek istememiştim.   O tarihten bu yana ara ara uğradığım mağazada, şikayet edilen diğer piyasa mağazalarının satış fiyatları altında bir ürüne rastlamadım. O günden bu tarafa beş ay geçti. Benim yakınımdaki mağaza sürekli müşteri kaybetti. Neredeyse kapanma noktasına gelmişti ki Cumhurbaşkanının ette ve diğer 30 temel gıdada indirim açıklaması geldi. Pahalılıkta bu açıklama büyük heyecan yarattı, ilgi gördü. Açıklamadan birkaç gün sonra mağazaya uğradım ve indirimli ürünlere denk gelemedim. Hala bile evimin yakınındaki mağazadan aradan beş ay geçmesine rağmen hiçbir indirimli ürün satın alamadım ne yazık ki. Diğer vatandaşlara sorduğumda onlar da benzer görüşler bildirdiler.   Devletin en üst makamından gelen bir açıklamanın, mağazalarda karşılık bulamaması gerçekten üzücü. Türkiye’de gıda fiyatları üzerinden hükümete yönelik bazı baskıların varlığına inanıyorum. Tarım kredi marketlerindeki fiyatlar piyasadan düşük değilse ki çoğu vakit öyle. Bu durumda, ya diğer marketlerdeki fiyatlar da piyasa koşulları seviyesinde ve anormal bir artış yok. Ya da tarım kredi marketleri bilinçli biçimde indirimlere tam iştirak etmiyor ve hükümetin pahalılıkla mücadelesine yeterince katılmıyor.