“Korktukça tutsak, umut ettikçe özgürsün”
Öğrenilmiş çaresizliğin girdabına düşen milletler iflah olmaz. ‘Adamlar yapmış abi. Bizden bir şey olmaz’ gibi serzenişler durumu kötüleştirmekten başka işe yaramaz. Oysa her insanda dolayısıyla her millette doğuştan gelen yetenekler eşittir. Bir ülkenin başardıklarını, diğer bir ülkenin başaramaması kabul edilemez. Ama tabii sevk ve idare, verilen eğitim, irade beyanı önemlidir. Türkiye’nin son yıllardaki teknolojik atılımı ve özgüveni buna iyi bir örnektir.
Teknofest etkinliği Türkiye’nin bu alandaki gücü ve potansiyelinin açığa çıkmasında, önemli işlevler üstlenmektedir. Samsun ilinde bu yıl 5. kez düzenlenen Teknofest Karadeniz, geleceğe umutla bakmamızı sağlıyor. Zira kartopu gibi büyüyen, başarılara imzalar atılan adres haline geldi Teknofest. 107 ülkeden, 150 bin takım, 600 bin yarışmacı, 99 kategoride, 1 milyon 250 bin ziyaretçiyle ülkenin her yerinden ve yurtdışından katılımlarla bunu güçlü biçimde gösterdi. İlk senesinde sadece 20 bin yarışmacının olduğu düşünüldüğünde, gelinen nokta olağanüstü hıza ulaşmıştır.
İlki 2018 senesinde İstanbul’da gerçekleştirilen etkinlik havacılık, uzay ve teknoloji alanında Türkiye Teknoloji Vakfı ve Sanayi Bakanlığı tarafından organize edilmektedir. Festival bir yıl İstanbul’da diğer bir yıl da Anadolu’nun herhangi bir şehrinde dönüşümlü olarak gerçekleşmektedir. Yurtdışından da etkinlik düzenleme talepleri vardır ve bu sebeple ilk yurtdışı etkinliği Azerbaycan’da düzenlenmiştir. Teknofest düzenlemek için Endenozya, Pakistan ve Ukrayna girişimde bulunmuşlardır.
Teknofest, 4. yılından itibaren açık ara dünyanın en büyük teknoloji yarışma platformuna dönüşmüştür. Türkiye birçok alanda yerli ve milli sanayi ürünleri konusunda geç kalmış ülkedir. On yıllar boyu ithalatla, montaj sanayi ile idare edilmiştir. Türkiye yaşadığı ekonomik krizle beraber farklı bir ekonomik model uygulamaya koymuştur. Bu model ihracat odaklı modeldir. İhracat ithalata ihtiyaç duyuyor ancak, ithal edilen ürünlerin ülke içinde üretiminin artması, ithalatı azaltan etkiler bırakmaktadır. Türkiye artık tüketen ve satın alan değil, üreten ve ihraç eden ülke konumuna yükselmek istemektedir.
Cumhuriyetin ilk yıllarında ağır sanayi hamleleri başlatan Türkiye, ne yazık ki bunu sonradan gelen iktidarlar döneminde sürdürememiştir. Türkiye artık Teknofest kuşağı denen, teknolojiye aşina bir gençliğe sahiptir. Teknofest yarışmacılarının çoğu eğitim sürecinde bulunan 30 yaş altı gençlerdir. Teknofest’e kamu ve özel sektör kuruluşları destek sunmaktadırlar. Bu sene finale kalan 5 bin 252 takıma 22 milyon liralık malzeme desteği verilmiştir.
Festivalde dünya çapında kendini kanıtlamış aşina olduğumuz ihalar, sihalar, uçaklar, helikopterlere ilaveten, genç araştırmacı, girişimci takımların birçok sunum ve yeniliklere imza atarak Teknofest Karadeniz’de bazı dikkat çeken buluşları şunlardır: İki lise öğrencisinin atık biyokütle kaynaklarından biyoseramik üretimi. Dikey iniş kalkış yapan Uçbey gözlem dronu. Üniversite öğrencilerinin ödüllü insan kurtarma aracı. Araç göçük altında kalan insanlara otonom şekilde ulaşıyor ve görüntü ve ses ulaştırıyor. Çocukların internette dolaşırken, sakıncalı sitelere girmelerini önleyen, ArfBot arama motoru. Biyomedikal öğrencilerinin geliştirdiği sağlık alanında kullanılan soğutucu kutu. Bilhassa organ nakli esnasında gerekli bulunan bir cihaz. Hidrojen batarya ile 5 dakikalık şarjla, 600 km yol katetmeye yarayan batarya. Yurtdışından da talep gören dünyanın ilk lazer silahlı dronu ‘Eren’. 19 Mayıs Üniversitesi tarafından geleneksel yöntemlerle kenevir bitkisinden örülen giysiler. Festivalde ilk kez sergilenen 360 derece uçuş deneyimi veren simülatör. İTÜ öğrencileri tarafından geliştirilen su altında maden arama gibi birçok görev yapan insansız su altı aracı ‘Kaşif.’ Depremi 3 dakika önceden haber veren sensör. Bor madeni ve bitki katkılı çevreci lityum iyon pil. Marmara Üniversitesi tarafından geliştirilen kenevir yağından yara örtüsü. Gürültü kirliliğini önleyen uyarlanabilir ses kalkanı. İTÜ yüksek katlı bina boyama dronu. İnönü Üniversitesi orman yangınlarını söndürme roketi. Pirinç kabuğundan üretilen plastiğe alternatif biyokompozit malzeme. Ege Üniversitesinden arama-kurtarma robotu. Sivas Üniversitesi otonom yük taşıma robotu. İTÜ öğrencilerinin geliştirdiği hyperloop aracı ‘Nasip’. Selçuk Üniversitesi elektrikli otomobili ‘Alparslan’. Kirli havayı süzen biyoarıtma siperlik. KTÜ ve Trabzon Üniversitesi ortak yapımı, işitme ve konuşma engelli insanlar için iletişim cihazı. Tekerlekli engelli aracının merdiven çıkmasını sağlayan palet sistemi. Yerli akıllı cep telefonu S19MaxPro. Yapay zeka destekli garson robot. Kokuları ayırt edebilen yapay zeka, Yerli dron motoru, elektrikli araçlar, jenaratörler, dronlar, robotlar, hafif silahlar, roketler, insansız su altı araçları gibi yüzlerce yeni girişim buluş, Türk sanayisini dünya ligine çıkartmak için döşenen taşlar olarak görülmelidir.